Gaz Lambası

Türkiye'de 1800'lü yılların sonlarına doğru ev, dükkân ve kahvehanelerde gaz lambaları ile aydınlatma yapılmaya başlanmıştır. 1913 yılında İstanbul Silahtarağa’da ilk elektrik santralinin kurulması ve 1920’lerden sonra yaygın olarak elektrik kullanılmaya başlanmasına rağmen, gaz lambası hayatımızda varlığını sürdürmüştür.

Kudret Emiroğlu, ‘Gündelik Hayatımızın Tarihi başlıklı eserinden de, 1900 lü yılların ortalarında Türkiye de beş milyona yakın gaz lambası tankı ve şişesi üretildiğini söylemektedir.

1960'lardan itibaren elektrik yaygınlaştıkça gündelik yaşamda kullanımı azalmaya başlamasına rağmen, bugün birçok insan gaz lambasını hatırlar.

Türkiye'de 2000'ler öncesi çok sık ve bazen günlerce süren elektrik kesintileri öğrencilerinin gaz lambası aydınlatmasında çalışmasına neden olmuştur. Bazen bu sık elektrik kesintilerin ödev yapmamanın ya da sınava hazırlanmamanın nedeni/bahanesi/eğlencesidir.

Gaz lambası aydınlatmasında anlatılan hikayeler, fıkralar, bilmeceler ...vb. sözlü tarih aktarımının en kıymetli kaynaklarından biridir.