Yazar Kasa

Tanım

Satılan malların ve hizmetlerin cinsini, miktarını, tutarını, vergilendirme ve indirimini otomatik olarak hesaplayan, kaydeden ve bunları fatura olarak bir kağıda basan; periyodik olarak Z raporu almaya yarayan; mekanik veya elektronik olmak üzere iki çeşidi olan yazar kasa, 2001 yılında yaşanan ekonomik krize tepki olarak, bir esnaf tarafından dönemin başbakanı Bülent Ecevit’in önüne atıldığında, krizin toplumsal sembollerinden biri haline dönüştü.

2001 Ekonomik Krizi ve Yazar Kasa

2000 yılında cumhurbaşkanı seçilen ve kabineye karşı bağımsız ve eleştirel tutumuyla bilinen Ahmet Necdet Sezer’in, Şubat 2001’deki bir Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısında hükümet çevresindeki yolsuzluğu kanıtlayan dosyalar eşliğinde Ecevit’ten hesap sormasının ve elinde tuttuğu Anayasa kitapçığını Ecevit’e doğru fırlatmasının ardından; bu tartışmanın bizzat Ecevit tarafından basına açıklanması, yatırımcıların Ecevit’in liderliğindeki koalisyon hükümetinin istikrarına duyduğu güvenin sarsılmasına, bu da modern Türkiye tarihinin, toplumsal, siyasi ve ekonomik etkileri bakımından en derin krizlerinden birine yol açtı.

Büyük bir uluslararası üne sahip ve dönemin Dünya Bankası Türkiye direktörü Kemal Derviş’in, krizle mücadele için hazırladığı ekonomik paket, çok geçmeden yürürlüğe konmakla birlikte; kriz, halkın özelde Ecevit hükümetine, daha geniş bir ölçekte ise koalisyon hükümetlerine olan inancını bir daha onarılmayacak şekilde tahrip etmiş,. esnaflık yapan bir vatandaş tarafından protesto amaçlı fırlatılan yazar kasa, bu tahribatın ve güven aşınmasının bir simgesi haline gelmiştir. Bugünden geriye bakıldığında, 2001 krizinin, 2002’den beri süregelen tek partili AKP iktidarının (AK Parti-AKP) en önemli mihenk taşlarından birini oluşturduğu söylenebilir. Mevcut otoriter tek adam rejimi altında ve pandemi ile iyice derinleşen ekonomik krize, bugün bir vatandaşın, hükümet yetkililerinden birine yazar kasa fırlatarak tepki göstermesi ise neredeyse imkansızdır.